Các loại phẫu thuật tạo hình – làm đẹp mũi

Mũi là trung tâm của khuôn mặt, mũi đẹp và hài hòa với các thành phần khác của khuôn mặt có ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ chung, đem lại cái nhìn thiện cảm của người đối diện. Tạo hình thẩm mỹ mũi là một trong những phẫu thuật được yêu cầu nhiều nhất tại các khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, ngay cả khi có nhiều chi tiết cần làm đẹp trên khuôn mặt thì thẩm mỹ mũi là phẫu thuật thường được yêu cầu thực hiện trước.
Một chiếc mũi đẹp phải có sự kết hợp hài hòa giữa các thành phần bên ngoài cấu thành nên tháp mũi bao gồm: sống mũi, gốc mũi, thành bên sống mũi, đầu mũi, hai thùy cánh mũi, trụ mũi và hai lỗ tiền đình mũi hay còn gọi là các tiểu đơn vị giải phẫu bề mặt tháp mũi.

Vật liệu Y khoa dùng nâng mũi

Vật liệu tự thân dùng để nâng mũi bao gồm cân cơ thái dương, sụn vành tai, sụn vách ngăn mũi hay sụn sườn: là các chất liệu của chính bệnh nhân nên thường được cơ thể chấp nhận và bền lâu hơn. Xu hướng chung hiện nay không sử dụng vật liệu tự thân đơn thuần mà thường kết hợp với các chất liệu nhân tạo trong nâng mũi giúp tận dụng ưu thế của từng loại chất liệu tại từng vị trí cụ thể trên tháp mũi.

Vật liệu nhân tạo dùng nâng mũi hiện nay khá phong phú, các thanh silicon y khoa nâng mũi ngày càng tốt hơn nên thuần khiết, mềm mại, dễ tạo dáng tháp mũi. Các vật liệu mới như Gore-tex, Porous Polyethylene (Medpor) có cấu tạo nhiều lỗ hổng cho phép mô cơ thể mọc vào trong các lỗ hổng này giúp tồn tại lâu hơn trong cơ thể.

Có thể dùng các chất tiêm vào để nâng mũi như cấy ghép mỡ tự thân, các chất làm đầy có nguồn gốc từ acid hyaluronic… vật liệu dạng này có hạn chế nhất định trong nâng mũi. Cần tránh tuyệt đối các chất silicon bơm nâng mũi hoặc các chất bơm tiêm bền lâu vì biến chứng về sau không thể dự đoán được.

Các loại phẫu thuật tạo hình mũi

Nâng mũi đơn thuần đối với trường hợp chỉ thấp phần sống mũi, các thành phần khác tương đối hài hòa: sử dụng thanh độn silicon nâng cao mũi là đủ.

Da sống mũi mỏng, nguy cơ lộ sống mũi: sử dụng cân cơ thái dương bao bọc thanh silicon giúp hạn chế lộ sống mũi. Cần thêm một phẫu thuật lấy cân cơ thái dương với đường mổ nằm giấu trong tóc trên vành tai.

Đầu mũi thấp ngắn nhỏ: tăng cường sụn tự thân vùng đầu mũi và sử dụng thanh silicon nâng phần sống mũi, thường gọi là nâng mũi bọc sụn. Mảnh sụn vành tai giúp hạn chế việc lộ sống mũi và làm mũi dài ra thêm. Cần thêm một phẫu thuật lấy sụn vành tai với đường mổ nhỏ dấu sau tai, khung vành tai hầu như không bị ảnh hưởng.

Cánh mũi rộng và loe, nền mũi rộng: thu nhỏ cánh mũi, nền mũi. Đường sẹo mổ nằm bên trong, bên dưới hoặc bên ngoài cánh mũi tùy theo tình trạng cánh mũi. Phẫu thuật này thường phối hợp với các phẫu thuật nâng cao mũi.

Nâng mũi từ gốc mũi, sống mũi, đầu mũi: dùng kết hợp cả vật liệu nhân tạo và sụn tự thân, thu gọn đầu mũi và cánh mũi, thường gọi là nâng mũi S-line mũi nhìn nghiêng có hình chữ S. phẫu thuật này đặc biệt cần lưu ý đến sự hài hòa với các thành phần khác của khuôn mặt để đạt được tính thẩm mỹ cao.

Thiết lập lại toàn thể cấu trúc mũi đối với trường hợp sống mũi bè hoặc gồ, đầu mũi to rộng, cánh mũi và nền mũi rộng, trụ mũi ngắn… còn gọi là tạo hình mũi toàn thể hay nâng mũi cấu trúc (reconstructioal rhinoplasty, rhinoplasty total). Đây là phẫu thuật lớn, phức tạp, thực hiện dưới gây mê toàn thân: cần đục bỏ phần mũi gồ, dời và thu gọn xương ở thành bên sống mũi, thu nhỏ đầu mũi và cánh mũi, kéo dài trụ mũi, sử dụng sụn tự thân nâng các các phần khuyết lõm, sau mổ cần mang nẹp cố định sống mũi.

Tạo hình khuyết mất mô vùng mũi do tai nạn hoặc do ung thư da: sử dụng các vạt da tại chỗ hoặc vùng lân cận, chọn lựa vạt da phù hợp để hạn chế sẹo và không làm biến dạng mũi cũng như các cấu trúc xung quanh.

Trường hợp mất toàn bộ tháp mũi: tạo hình lại toàn bộ các cấu trúc của mũi bao gồm khung sụn nâng đỡ bằng sụn sườn tự thân, chuyển vạt da từ nơi khác đến ghép nối mạch máu vi phẫu để che phủ tháp mũi. Phẫu thuật này đòi hỏi trình độ cao, nhiều thời gian và nhiều đợt phẫu thuật chỉnh sửa.

Nhìn chung, mũi của người Á Đông thường thấp ở gốc mũi và sống mũi, hai thành bên sống mũi thường bè rộng, đầu mũi to, lỗ mũi rộng, tiểu trụ mũi thường ngắn. Xu hướng thẩm mỹ hiện nay bị tác động từ các phương tiện nghe nhìn, nhiều khách hàng mong muốn được phẫu thuật mũi theo kiểu các ngôi sao điện ảnh Hàn quốc. Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ mũi cần lưu ý đến tất cả các đặc điểm này và hướng tới sự hài hòa với tổng thể khuôn mặt. Để làm được điều này, phẫu thuật viên phải được đào tạo căn bản về phẫu thuật tạo hình, nhiều kinh nghiệm, có con mắt mỹ thuật, hiểu rõ mong muốn của bệnh nhân và tư vấn cặn kẽ về các kỹ thuật sẽ tiến hành cũng như các ưu khuyết điểm của nó.

Thông tin tác giả:

ThS. BS. Nguyễn Mạnh Đôn

Phẫu thuật viên Khoa Tạo hình Thẩm mỹ - Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

Giảng viên Bộ môn Tạo hình Thẩm mỹ - Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

Ủy viên Ban chấp hành Liên Chi Hội Điều trị vết thương Thành phố Hồ Chí Minh